Delft in de greep van 'Mr. X': de moordenaar die zelf de politie belde
In dit artikel:
Op 24 november 1970 werd de 21‑jarige Ada Lansbergen in haar flatwoning in de Delftse wijk Poptahof gewurgd; haar man Arnoud trof haar thuis aan. Aanvankelijk leek het om een roofmoord te gaan omdat honderd gulden ontbrak, maar twee dagen later nam een onbekende beller contact op met de politie en beweerde de dader te zijn. Onder de naam "Mr. X" gaf hij zodanige details over het misdrijf dat de politie geen twijfel had over zijn betrokkenheid.
De onbekende zocht ook de pers op, belde journalist Cor Vissers en stuurde zelfgetekende plattegrondjes van de slaapkamer om zijn beweringen te staven. Daarnaast eiste hij 20.000 gulden als een soort schadeloosstelling voor de familie Lansbergen. Om de stem te herkennen nam de politie een telefoongesprek op en zond dat – uitzonderlijk voor die tijd – op televisie uit. De uitzending genereerde talloze tips en zorgde ervoor dat de zaak landelijk bekend werd; in Delft heerste gedurende weken angst.
Eind december volgde een kerstkaart van Mr. X met nieuwe dreigementen. Op 4 januari 1971 probeerde hij die daadwerkelijk uit te voeren: hij liep een andere flat (Debussyflat) binnen met het voornemen willekeurig een vrouw te doden. Die poging mislukte doordat het beoogde slachtoffer, de 21‑jarige Marijke, zich krachtig verweerde; getuigen zagen de aanvaller wegvluchten op een blauwe brommer. Die brommer werd later bij de verdachte aangetroffen, en rechercheur Van Strien – wiens vrouw aanvankelijk als beoogd doelwit was genoemd – hield de dader aan.
De dader bleek Hans K., een 25‑jarige verkoper met vrouw en twee kinderen die tegenover het slachtoffer woonde en zijn buren al langere tijd met een verrekijker bespiedde. Een helder motief ontbreekt, maar Hans was kort daarvoor slachtoffer geworden van een inbraak waarbij ongeveer 330 euro was verdwenen; mogelijk wilde hij door willekeurige afpersingen dat verlies compenseren. De wurging van Ada lijkt een paniekreactie nadat zij hem niet voldoende geld gaf. In de rechtszaal vertoonde Hans verward gedrag en meldde hij visioenen; hij kreeg tbr (nu tbs) opgelegd. Exact een jaar na de moord pleegde hij zelfmoord in zijn cel.
De "Delftse wurgmoord" liet diepe sporen achter: beide families hielden zich afzijdig van media, de betrokken rechercheurs weigerden later terug te blikken, en de zaak maakte impact op aspirant‑misdaadjournalisten zoals de jonge Peter R. de Vries, die door de ontknoping werd overtuigd van zijn roeping.