Paul van Gorcum bleef altijd de Baron uit Bassie & Adriaan: 'Heel Nederland kent mij'

In dit artikel:

Paul van Gorcum, de Haagse acteur vooral bekend als de Baron uit de kinderseries van Bassie & Adriaan, overleed op 91‑jarige leeftijd. Eind maart bezocht Omroep West hem in zijn ruime herenhuis aan de rand van Oegstgeest; later deze week werd zijn overlijden bekendgemaakt. Tijdens dat gesprek blikte hij terug op een lange, veelzijdige carrière én op zijn privéleven, vooral op zijn relatie met zijn vrouw Lenie, met wie hij 68 jaar getrouwd was.

Van Gorcum vertelde open over de laatste jaren met Lenie: na een ernstig ongeluk op de Valkenboskade in Den Haag kreeg zij Alzheimer als complicatie van een operatie. Zelfstandig wonen in Noordwijk werd onmogelijk, waarna het paar naar een gedeelde vrijstaande woning in Oegstgeest verhuisde zodat hij elke dag bij haar kon zijn. Drie jaar later stierf zij thuis; Van Gorcum sprak over het gemis en noemde de ziekte een pijnlijke manier van afscheid nemen.

Artistiek gezien was Van Gorcum een duizendpoot: hij acteerde op toneel, radio en televisie, speelde rollen in producties als Floris (1969), Turks Fruit (1973) en Joep Meloen (1981) en trad als goedheiligman bij mensen thuis op. Toch is zijn bekendheid vooral verbonden aan de Baron in de Avonturen van Bassie & Adriaan, een rol die hem nationaal herkenbaar maakte en hem decennialang aanspreekmomenten opleverde. Zelfs jaren na de opnames belden vaak dronken studenten midden in de nacht om hem de beroemde woorden “drommels, drommels, drommels” te horen zeggen; hij deed dat graag, voor de lol van de kinderen en omdat het deel van zijn publiek was.

Anekdotes uit zijn televisieperiode illustreerden het ambachtelijke karakter van vroeger: telefoons die hij ogenschijnlijk doormidden brak waren soms vooraf gezaagd, met af en toe echte splinters in zijn vingers die hij moest verbergen. Ook als stemacteur bleef hij actief; zo sprak hij de stem in voor de attractie Baron 1898 in de Efteling en eindigde hij recentelijk met opnames in zijn woning voor pretpark Bommelwereld, dat in oktober opende — mogelijk zijn laatste klus als stemacteur, al bleef hij ertegen zeggen dat men nog niet van hem af zou zijn.

Tegenwoordig nam hij veel rustiger aan door lichamelijke klachten; kleine uitstapjes en radio‑ of tv‑optredens kwamen nog voor, maar de grote projecten liet hij meestal aan zich voorbijgaan. Tijdens het interview zat hij levendig te bladeren door zijn biografie, verwarmd door een kachel die hij hoog opstookte om zich beter te voelen. Zijn verhalen tonen een acteur die, ondanks ouderdom en ziekte in de directe omgeving, met warmte terugkeek op een rijk en geliefd acteursleven.