Twee steden in regio doen mee aan proef met kleiner stembiljet

In dit artikel:

Gouda en Leiden doen mee aan de proef met een kleiner stembiljet bij de gemeenteraadsverkiezingen van maart volgend jaar. De twee steden voegen zich bij een groep van in totaal elf gemeenten die het compactere formulier gaan gebruiken; eerder werkten Alphen aan den Rijn en Midden‑Delfland al met het kleinere biljet.

Het nieuwe formaat laat geen kandidatenamen op het papier zien. Kiezers kiezen op basis van een lijstnummer; de bijbehorende kandidatenlijst staat in een apart boekje in het stemhokje. Volgens de Kiesraad en het ministerie moet het kleinere biljet het stem- en telproces handzamer maken en eenvoudiger te verwerken.

Sinds de proef in 2024 nam het aandeel ongeldige stemmen licht toe. Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 en 2023 (zonder proef) was dat 0,22 procent; dit jaar steeg het naar 0,27 procent. Het ministerie erkent dat een verandering gewenning vergt en noemt dat juist een reden om te testen, zodat mogelijke knelpunten zichtbaar worden.

Kiesraad en BZK blijven positief over het experiment en hopen dat verdere toepassing in meer gemeenten inzicht oplevert in manieren om het aantal ongeldige stemmen terug te dringen en een zorgvuldige invoering mogelijk te maken.

De elf gemeenten die in maart met het kleinere biljet stemmen: Alphen aan den Rijn, Boekel, Midden‑Delfland, Tynaarlo, Den Bosch, Gouda, Leiden, Meijerijstad, Nijmegen, Noordoostpolder en Soest.