Wat is toch dat blauwe licht in Den Haag?

In dit artikel:

Langs de Schenkkade in Den Haag valt sinds jaar en dag een intens blauw licht op: een 240 meter lange strook met afwijkend wegprofiel, relingachtige accenten en andere bestrating die bedoeld is als één geïntegreerd werk in de openbare ruimte. Het initiatief heet 301 steps (daylight/tungsten) en werd in 1998 in opdracht van de gemeente en met medewerking van Stroom gerealiseerd door Arno van der Mark en Jan van Grunsven. De naam verwijst naar de lengte in stappen; tungsten duidt op kunstlicht.

Voor voorbijgangers leidt het tot verwarring: sommigen denken dat het blauwe licht bedoeld is om drugsgebruik te ontmoedigen of dat het functionele of bedrijfsgebonden verlichting is. De makers benadrukken juist dat het om een kunstproject gaat — geen losstaand object maar een totaalontwerp waarin wegprofiel, beplanting, materialen, water en nachtverlichting samen één ervaring vormen. De keuze voor blauw was een bewustecontrapunt tegenover het gebruikelijke oranje straatlicht: het creëert maximale visuele tegenstelling. De gemeente plaatst geen informatiebordje bij het werk, uit voorzorg tegen verrommeling; de kunstenaars vinden dat niet per se nodig omdat het project zich via gebruik en ervaring moet ontvouwen.

Er is wrijving over het beheer sinds de oplevering. De kunstenaars klagen dat de gemeente zonder overleg onderdelen heeft aangepast: originele verlichting werd vervangen door goedkope, vlakke blauwe ledlampen en de beplanting wordt niet onderhouden volgens de oorspronkelijke afspraken. Hierdoor is volgens hen de beleving en betekenis van het project gewijzigd. Zij zeggen herhaaldelijk contact te hebben gezocht maar weinig gehoor gekregen. De gemeente antwoordt dat noodzakelijk onderhoud wordt uitgevoerd en dat in 2022 onderhoud plaatsvond in overleg met de makers. Kosten van onderhoud worden niet per kunstwerk bijgehouden; de gemeente werkt aan een collectieprofiel en een meerjarig onderhoudsplan om beheer te verbeteren.

Financieel werd de herinrichting destijds omvangrijk genoemd: de makers spreken van in totaal 3,4 miljoen gulden, waarvan ongeveer 250.000 gulden specifiek voor kunst — een bedrag waarbinnen zij destijds bewust het kunstbudget en bouwbudget samenvoegden om het project te realiseren.

Kort samengevat: 301 steps is een publiek kunstproject uit 1998 dat de Schenkkade visueel transformeert, maar waarvan makers en gemeente discussiëren over naleving van onderhoudsafspraken en over wijzigingen die de oorspronkelijke intentie aantasten. Het geval illustreert bredere problemen rond langdurig beheer en behoud van kunst in de openbare ruimte.