Weer ging het mis tussen FC Den Bosch en ADO Den Haag: waar komt die rivaliteit vandaan?
In dit artikel:
Dinsdagavond escaleerde opnieuw een KNVB-bekerduel tussen FC Den Bosch en ADO Den Haag: scheidsrechter Marc Nagtegaal moest de wedstrijd in de 57ste minuut staken na ongeregeldheden op de tribunes en een veldbestorming door Bossche relschoppers. Burgemeester Jack Mikkers van Den Bosch had geprobeerd de risico’s te beperken door het duel zo vroeg mogelijk te laten aanvangen (18.45 uur), maar het werd pas rond 23.00 uur afgerond omdat de wedstrijd pas hervat mocht worden nadat de Haagse supporters het stadion hadden verlaten. Na 120 minuten voetbal stond het 3-3; ADO verloor uiteindelijk na strafschoppen.
Het voorval is het nieuwste hoofdstuk in een decennialange en bitse rivaliteit tussen de harde kernen van beide clubs, die al teruggaat tot de jaren tachtig. Hoewel de steden meer dan honderd kilometer van elkaar liggen, zijn confrontaties traditioneel zo gewelddadig dat wedstrijden regelmatig als risicowedstrijden worden aangemerkt en lokale autoriteiten restricties opleggen, zoals uitsupporters verbieden of verplaatsing van aanvangstijdstippen.
Historisch kader: eind jaren zeventig en begin jaren tachtig braken in heel Nederland groepen hooligans door, met supporters van onder andere ADO die betrokken waren bij vernielingen, brandstichting en geweld. ADO belandde na een stadionbrand in 1982 en een reeks slechte resultaten in degradatie, waardoor hun fans hun agressieve gedrag ook in de eerste divisie voortzetten. Toen ADO degradeerde ontstond een ‘vacuüm’ in de harde kernscene dat clubs als FC Den Bosch probeerden op te vullen; Den Bosch’ harde schare groeide na de promotie in 1983.
Het conflict laaide hoog op in 1986: op de ochtend van een wedstrijd vonden de autoriteiten bommen onder het vak bestemd voor Haagse aanhangers, waarschijnlijk geplaatst door Bossche supporters. Diezelfde dag werden ook drie Bossche supporters aangehouden wegens bedreiging met een vuurwapen en later werd een treinstel met terugkerende ADO-fans vernield; 54 aanhangers werden gearresteerd. De dader van de bommen bleek een 19-jarige student te zijn die wilde laten zien dat Den Bosch ‘ook een harde kern’ had.
Ook in de jaren daarna waren er herhaalde incidenten: tijdens de paasdagen van 1997 werden vijf mannen opgepakt met onder meer steek- en slagwapens en tien Bossche hooligans gearresteerd omdat zij zich zouden voorbereiden op gevechten. ADO-aanhangers werden op Den Haag Centraal door politieacties van reizen naar Brabant weerhouden, wat leidde tot vernielingen en conflicten op het station en elders. In november 2007 liep een duel in De Vliert volledig uit de hand; tientallen supporters van beide clubs knokten in en rond het stadion. Naar aanleiding daarvan werd serieus overwogen uitsupporters te verbieden, maar de maatregel werd niet structureel ingevoerd omdat ADO dat seizoen promoveerde en lange tijd uit de confrontaties verdween.
Met ADO’s terugkeer naar hogere divisies sinds 2021 kwamen de wedstrijden weer op de kalender. Ook recent waren er al incidenten: in Den Haag moest de Mobiele Eenheid optreden en werden meerdere aanhoudingen verricht; in Den Bosch werden wedstrijden al verplaatst naar zondagmiddag om de risico’s te beperken. Speler Thomas Verheydt stond in 2021/22 centraal door een hattrick in De Vliert en heeft zelf meegemaakt hoe de rivaliteit hem als publiek persoon treft.
Wat dinsdagavond de precieze bestuurlijke en juridische consequenties zijn, is nog onduidelijk. Lokale burgemeesters en politie houden al jaren rekening met extra veiligheidsmaatregelen bij ontmoetingen tussen deze clubs; een structurele oplossing ontbreekt, en een eventuele promotie van ADO naar een hogere divisie zou de frequentie van de confrontaties verminderen. Tot die tijd blijft de confrontatie tussen de harde kernen van Den Bosch en Den Haag een terugkerend veiligheidsprobleem dat wedstrijden ernstig kan verstoren.